راهکار های مراقبت از تجهیزات مدار برق

همان‌ طور که می ‌دانید سیم و کابل برق در همه اماکن، چه کوچک و چه بزرگ وجود دارد. از این رو در همه منازل و ساختمان ‌ها مقدار بسیار زیادی سیم و کابل جهت روشنایی و راه‌ اندازی سیستم‌ ها و امکانات برقی مورد استفاده وجود دارد.

 متأسفانه یکی از عمده ‌ترین علل آتش سوزی در ایران، آتش گرفتن سیم برق در ساختمان‌ ها می‌ باشد که اغلب به دلیل بی ‌احتیاطی و سهل ‌انگاری در میزان و نحوه استفاده از کلید، پریز و چند راهی برقی بوده و منجر به آتش‌ سوزی شدید و خسارات مالی و جانی فراوانی می‌ شود.

کارایی دژنکتور ها مانند فیوز است با این تفاوت که فیوزها عملکرد پایین تری دارند و یکبار مصرف هست ولی دژنکتورها یا همان قطع کننده بعد از استفاده، یا به صورت دستی و یا به صورت اتوماتیک به حالت اولیه خود بر میگردند .

1.  مدار مورد استفاده در فضای باز
2.  مدار شکن داخلی

از دژنکتور برای  قطع و وصل اتوماتیک مدار و حفاظت از تجهیزات به کار رفته در برابر آسیب های احتمالی اضافه جریان، اضافه بار و اتصالات کوتاه استفاده می شود.

کار اصلی دژنکتور این است که جریان مدار را بعد از تشخیص خطا بلافاصله قطع کنند. از دژنکتور  برای ارتباط بین مولدها، ترانسفورماتورها، مصرف کننده ها، خطوط انتقال انرژی و مجزا کننده ها هم استفاده می شود.

اما به راستی علت اصلی این آتش ‌سوزی‌ ها چیست؟ آیا مشکل از سیم و کابل‌ ها است یا دلایل دیگری نیز در این امر دخیل هستند؟!

به ‌طور کلی به سؤالات بالا چند پاسخ داده می ‌شود:

سیم‌کشی دارای نقص توسط افراد غیرحرفه‌ ای

استفاده از سیم و کابل غیر استاندارد و معیوب

اتصال بدون محافظ دستگاه‌ ها و وسایل الکتریکی و الکترونیکی به پریز برق

سیم ‌کشی ضعیف در قسمت ‌های مختلف ساختمان اعم از پریز، جعبه تقسیم و … که موجب نوسان بار الکتریکی، اتصال و حریق می‌ گردد.

مواردی که به آنها اشاره کردیم از عمده‌ ترین علت‌ های آتش گرفتن سیم و اتصالات برقی در ساختمان‌ ها و دیگر اماکن هستند؛ بی شک عوامل دیگری نیز در بروز آتش ‌سوزی وجود دارد که بنا به درصد و موارد آتش‌ سوزی برق در طول یک دوره مشخص شده و از بحث و تبادل نظر درباره دیگر علت ‌ها صرف ‌نظر گردیده است.انواع سیم و کابل برق:

سیم و کابل برق خصوصیات اولیه مشابهی دارند و با توجه‌به ویژگی ‌های منحصر به ‌فرد، نحوه، میزان و محل کاربرد از انواع مختلفی برخوردارند. زیرا هر سیم و کابل برای محیط و میزان کار خاصی تولید شده است. به همین جهت با انتخاب سیم برق مناسب با میزان، محل و محیط مورد استفاده می‌ توان از بروز حوادث حریق ناشی از برق جلوگیری کرد. سیم و کابل ‌های تولید شده و مورد استفاده در بازار عبارت ‌اند از:

کابل افشان

کابل کنترل

کابل شبکه

کابل خشک یا کابل زمینی

کابل جوش

کابل نسوز

کابل شیلد دار

سیم خشک

سیم افشان

جهت خرید سیم و کابل مناسب باید به نکات زیر توجه نمود تا انتخاب درستی داشت:

بهترین جنس سیم و کابل از نوع مسی هستند. به این جهت که مس بهترین هدایت‌ کننده (رسانای) جریان برق است.

قطور بودن روکش سیم، دلیل بر کیفیت و کارایی بهتر آن نیست. برخی از کارخانه‌های تولید کننده این محصولات از میزان و وزن سیم هادی کاسته و روکش ضخیم روی آن می ‌کشند.

دژنکتور در صورت طبیعی بودن جریان و در صورت لزوم می‌توانند جریان را قطع کند. در صورت اتصال کوتاه و اضافه بار، دژنکتور با استفاده از رله قسمت آسیب دیده را از بقیه مدار جدا می‌کند. اگر اضافه بار ناشی از اتصال کوتاه تا ۱۰ برابر جریان نامی باشد، به دلیل قدرت بالای مصرف کننده ممکن است جرقه‌های بیشتری در هنگام قطع شدن ایجاد شود. دژنکتور این قابلیت را دارد که با استفاده از مکانیزمی شامل سرعت و قدرت خفه کننده بدون آسیب رساندن به مدار و کلید مدار، مدار تحت بار و ولتاژ را به کمک رله به صورت دستی در محل یا از طریق اتاق فرمان قطع کند.

همواره سیم و کابل‌ هایی را خریداری کنید که نام برند و شماره پروانه شرکت سازنده روی آن حک شده باشد.

با برش دادن سطح یک سیم و مشاهده هدایت‌ کننده جریان برق مسی، به‌راحتی استاندارد بودن آن مشخص خواهد شد.

جداشدن راحت عایق سیم از هادی نشان‌ دهنده کیفیت بالای سیم تولید شده است.

رعایت موارد فوق آتش‌سوزی سیم برق را کاهش داده ولی به صفر نمی‌ رساند؛ لذا رعایت موارد دیگری از جمله استفاده از مهندسین و برق کاران با تجربه نیز الزامی است.